Kanserde Erken Tanı
Aşağıda kanserin erken teşhisi için düzenli olarak yaptırmanız gereken muayene ve testler verilmiştir: Meme kanseri erken tanısı için takip edilmesi gereken 3 aşama şu şekildedir:
- 1. Mamografi. Uygun bir şekilde yapıldığında ve dikkatli yorumlandığında bu yöntem meme tümörünü elle muayene ile hissedilmesinden yaklaşık 2 yıl önce tespit edebilir. Ailesinde Meme kanseri olan kadınlar 25 yaşından itibaren yılda bir kez Meme Ultrasonografisi ile kontrol edilmelidir. 35 yaşından önce Mamografi meme yapısının yoğunluğu nedeniyle uygun görüntüleme sağlayamamaktadır. Aile öyküsü olan kadınlarda 35 yaşında ilk mamografi, 40 yaşından sonra yılda bir kez mamografi ile kontrol gerekmektedir. Aile öyküsü olmayan kadınlarda Mamografinin 40 yaşından itibaren iki yılda bir kez , 50 yaşından itibaren her yıl yapılması önerilmektedir.
- Her ay düzenli olarak kendinizi muayene edin. Bu muayeneyi 20 yaş üstü her kadının ayda bir kez yapması tavsiye edilmektedir.
- 40 yaş üzeri kadınların yılda bir kez doktor tarafından muayenesi yapılmalıdır.
Bu tarama yöntemleri hiçbir şikayeti olmayan kadınlarda da yapılması gerekir. Ele kitle gelmesi gibi şikayeti olan ya da meme kanseri risk grubunda olan kişilerin, daha sık aralıklarla veya ilave tanı yöntemleriyle (ultrasonografi-biyopsi gibi) takibi gerekebilir.
Rahim veya serviks kanseri:
Kadınlarda yaş ilerledikçe rahim ve serviks kanseri riski artar. Bazı kadınlar menopozdan sonra artık "kadınsal" problemlerin görülmeyeceğini düşündüklerinden jinekolojik muayenelerini bırakırlar.
Bu doğru değildir. Kaç yaşında olursanız olun yılda bir kez jinekoloğunuzun pelvik muayene ile Pap smear (servikal yayma) testlerini yapması halen önerilmektedir.
Kalın Barsak(kolon) kanseri :
Yaşlı insanlarda daha yaygındır. Bu kötü huylu tümörün tanısı için 3 test önerilir:
- Dışkıda gizli kan testi: Çıplak gözle fark edilemeyen barsak kanamalarını ortaya çıkartabilir.
- İleri yaşlarda her yıl yapılması önerilen rektal muayenede doktor, rektumda tümör veya düzensiz bölgeleri hissetmeye çalışır.
- Kolonoskopi klinik şüphe üzerine ileri test olarak yapılır ve doktorun kalın barsakları incelemesini ve tümör oluşumlarını teşhis etmesini sağlar
Prostat Kanseri:
Hasta dağılımının %80'ini 65 yaş üzerindeki erkekler oluşturur. Yaşlı erkeklerde en sık görülen kanserdir. Erken tanısı için rektal muayene ve kandaki "Prostat spesifik antijen" kullanılır.
Cilt kanseri:
Her fizik muayene sırasında doktorunuz cildinizi dikkatlice incelemelidir. Kendi vücudunuzu inceleyerek de erken teşhis sağlayabilirsiniz. Vücudunuzda özellikle şekil ve renk değişikliği gösteren, sınırları düzensiz olan lekeleri veya iyileşmeyen yaraları doktorunuza bildirin.
Cildinizde özellikle benlere ve pigmentli (renkli) noktalara dikkat edin (Doktorlar bunlara nevüs adını verir). İlk önce küçük, düz veya yavaşça artan kahverengi lekeler olarak görülebilirler. Zamanla, tekrar düzleşip, deri rengini alabilir ve kaybolurlar. Nevüsler, ciltte yayılmaktan çok yığın halinde bulunan özellikli hücrelerdir. Melanositler deriye rengini verir. Güneşte kaldığınız zaman daha fazla pigment üretir, deriye daha koyu renk verir ve bronzlaştırırlar. En zararsız görülen cilt lezyonuna bile biyopsi yapılmalıdır. Bu kötü huylu olup olmadığını öğrenmenin tek yoludur.
Cilt kanseri hem kadınlarda hem de erkeklerde görülen en yaygın tümördür. Cilt kanserlerinin bazal ve skuamöz hücre tipleri bölgeseldir, kolay alınır ve nadiren yaşamı tehdit eder. Buna rağmen, malign melanom ölüme neden olabildiği için vücuda yayılmadan erken aşamada alınmalıdır. Bu kansere, güneşteki ultraviyole ışınlarına maruz kalma, güneş lambaları ve solaryum zemin hazırlayabilir. Melanom riski yüksek olan insanlar, daha önce malign melanomu olanlar, yakın akrabalarında bulunanlar, küçükken veya gençken ileri derecede güneş yanığı olanlar, açık ten rengine sahip kolay yanan ve çilleri olan kişilerdir.
